Akdeniz Fokunun Nesli Tükendi Mi?
Bugün sizlere, belki de hepimizin biraz kayıtsız olduğu, fakat aslında ciddi bir soruya eğileceğiz: Akdeniz fokunun nesli tükendi mi? Hadi, biraz eğlenceli ve mizahi bir şekilde bu soruya yanıt arayalım. Ama tabii, yazının içinde bazı ciddi noktalar da olacak. Zaten ben de İzmir’de yaşayan, genellikle arkadaş ortamında şaka yapıp, bazen bir şeyi derin derin düşünen, 25 yaşında bir gencim. O yüzden ikisini de bir arada yapacağım. Hadi bakalım, Akdeniz fokunun başına ne gelmiş, bakalım!
Akdeniz Foku: Kimdir Bu “Foka” Hükmeden Hayvan?
Öncelikle Akdeniz fokunun kim olduğunu hatırlayalım. Akdeniz fokları, aslında denizin sakin ve biraz tembel sakinleri. Belki biraz da bizden, insanlardan… Hani o sessiz, sakin tipler vardır ya, hiçbir şeyle ilgilenmeden tek başına sahilde uzanır, ama bir yanda da dünyayı kurtarma derdi vardır? İşte o tipler, Akdeniz foklarıdır. Fakat bu sakinliği fazla uzattılar, maalesef nesilleri tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.
İçimden bir ses: “Ya ben de bazen ‘bunu yapma, bunu yapma’ dedikçe insanları sıkıyorum, ama bir foku ne hale getirdik, yazık!”
Akdeniz Foku ve Nesli Tükeniyor Mu?
Nesli tükeniyor mu? sorusuna gelince, maalesef şu an Akdeniz fokları “kritik tehlike” altında. Bu aslında, dünyada bir canlı türünün sonuna gelme noktasında olduğunu gösteriyor. Ne kadar trajik bir durum değil mi? Bir zamanlar Akdeniz’in sahillerini neşeyle süsleyen bu tatlı dostlarımız, maalesef insan faaliyetleri ve çevresel sorunlar nedeniyle çok zor bir durumda.
İç sesim: “Vallahi ben de bazen ‘kritik tehlike’ altına giriyorum. Mesela, sabah işe gitmek için uyanıp da, ‘Yine mi?’ diye düşündüğümde…”
Fakat, hala umut var. Yani, nesillerini kurtarmak için yapılan çalışmalar var, ama hala çok fazla tehdit altındalar. Akdeniz fokunun nesli tükenmedi, ama gerçekten son şanslarına yaklaşıyorlar. Sonuçta, bir türün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalması, yalnızca o türü değil, çevresindeki ekosistemi de derinden etkiliyor. Yani sadece “fok”ların derdi değil bu.
O Dönemde, Şu Anda: “Fok” Gibi Yaşayanlar
Hadi gelin, biraz da gündelik hayatımıza eğilelim. Yaşadığımız dünyada, bazı insanlar, Akdeniz fokları gibi hayatını sessiz sakin şekilde sürdürürken, çevredeki her şeyin yok olma noktasına geldiğinin farkına bile varmazlar. Mesela bir sabah, bir arkadaşınızla sahilde yürürken o kadar “Fok” gibi yürüyorsunuz ki; biri gelip soruyor: “Sizde de bir gariplik var, her şey yolunda mı?” Ama siz sadece “Evet, her şey yolunda, biraz sakinim işte” diyorsunuz. Ama aslında içten içe, “Ne oluyor burada?” diye soruyorsunuz, çünkü dünya dönüyor ve siz farkında değilsiniz.
İç sesim: “Evet, evet, Akdeniz fokları gibi sakin sakin devam ediyorum ama dünyanın hızla tükenmesi konusunda pek de bir şey yapmıyorum. Bu durum ne olacak?”
Arkadaşım: “Ya, bu ne demek şimdi? Fok gibi sakin mi demek istiyorsun?”
Ben: “İşte, hayatta kalabilmenin bir yolu var. Fok gibi sessizce ve sakince takılacaksın. Ama tabii, sonunda Akdeniz foku gibi oluyorsun, neslin tükeniyor.”
Akdeniz Foku ve İnsanlık: Ortak Paydada Buluşabilir Miyiz?
Şimdi biraz ciddileşelim. Akdeniz foklarının nesli tükeniyor. Fakat bu yalnızca onların sorunu değil, hepimizin problemi. İnsan faaliyetleri, denizlerin kirliliği, iklim değişikliği ve bilinçsizlik; bunlar sadece fokları değil, tüm ekosistemi tehdit ediyor. Gerçekten hepimiz, küçük ya da büyük, bir şeylerin farkında olup bir adım atmazsak, sonuçta kendi çevremizde de büyük kayıplar yaşarız. Fokların durumunu sadece “o hayvanların sorunu” olarak görmek, büyük bir hata olur.
İçimden bir ses geliyor, belki de yanlış bir şey yapıyorum: “Hadi ama, biraz kaygı yapmalıyız. Foklar neyse de, dünya da bize hala şans tanıyor. Ama sonu yok!”
Akdeniz Foku İçin Umut Var Mı?
Nesli tükenmekte olan bir tür için umut var mı? sorusu, her şeyin çok geç olmadığına dair bir mesaj veriyor. İnsanlık, bazı şeylerin farkına varıp harekete geçerse, her şey değişebilir. Akdeniz fokunun nesli tükenmiş değil, hala mücadele devam ediyor. Bu, aynı zamanda bizler için de bir mesaj. Yani, biz de “fok gibi” olma tuzağına düşmeden, daha bilinçli yaşamalıyız.
İç sesim şunu söylüyor: “Ya ben de biraz daha sakin olsam? Yani, çok düşünmesem, acaba bir şeyler değişir mi?”
Ama sonuçta, hepimiz farkına varmalıyız ki, Akdeniz foklarının geleceği, bizim de geleceğimizle kesişiyor. Dünya, sadece bir türün yaşam alanı değil, bizler için de bir yuvadır.
Sonuç: Akdeniz Foku Hakkında Ne Yapabiliriz?
Sonuç olarak, Akdeniz fokunun nesli tükenmedi, ama bu türün yaşaması için bizlerin de yapması gereken bir şeyler var. Hem bireysel olarak hem de toplum olarak, doğaya daha duyarlı ve bilinçli olmalıyız. Foklar, belki de bizim yüzümüzden kaybolacak, ama onlara hâlâ bir şans verebiliriz. Yani, belki de Akdeniz fokları için yapılacak en iyi şey, biraz daha fazla ses çıkarmak. Çünkü onlara sahip çıkmazsak, kimse çıkarmayacak!
İç sesim son bir kez şunu söylüyor: “Hadi, belki bu kez ben de fark yaratırım. Kim bilir?”